W tym artykule dowiesz się:

🔹Jakie są nowe programy finansowania dla MŚP na lata 2021 – 2027.
🔹Na co możesz uzyskać finansowanie?
🔹Jakie kroki wykonać, by otrzymać dofinansowanie?
🔹Najczęściej popełniane błędy przy pisaniu wniosków ze wskazówkami do poprawy.
🔹Od czego rozpocząć przygotowanie wniosku o dofinansowanie.

Chcę od razu skonsultować wniosek

1.  Dofinansowania unijne dla firm

Kiedy przychodzi Ci pomysł rozwoju firmy – myślisz „dofinansowanie albo dotacje unijne”. Jednak chwilę później w głowie zapala się czerwona lampka wielkości co najmniej jak przed przejazdem kolejowym, ponieważ:

  • za dużo papierologi, w której utonę,
  • kto to rozliczy, to się nie uda,
  • po co będę marnować swój czas, jeśli i tak nie zdobędę finansowania,
  • co ja mam innowacyjnego i jak to opisać,
  • kogo zapytać,
  • od czego zacząć,
  • skąd wiedzieć gdzie tego szukać,
  • kto to napisze..?

Mogę wymieniać bez końca problemy i wyzwania, które pojawiają się na drodze przedsiębiorców, którzy stają do walki w jednym ringu z dokumentacją unijną. Ale najpierw, zmień nastawienie i znajdź ludzi, którzy Ci w tym pomogą!

Cofnijmy się jednak do początku i odpowiedzmy sobie na pytanie czym są dotacje unijne i kto może z nich skorzystać.

Po pierwsze, największym dotychczasowym Programem unijnym to HORYZONT2020, który opierał się na 3 filarach:

  • Program Ramowy w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji,
  • Dedykowane programy na rzecz konkurencyjności i innowacyjności (CIP),
  • Działania Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT).

Głównymi odbiorcami byli w większości mali, średni przedsiębiorcy oraz instytucje naukowo – badawcze. Jak nie trudno zauważyć, że Program HORYZONT2020 dobiega końca, ale nic straconego. Już wkrótce zostanie uruchomiony zupełnie nowy pod nazwą EUROPA HORYZONT na lata 2021 – 2027 o wartości 100mld EUR.

2.  Na co można uzyskać dotację

Program EUROPA HORYZONT 2021 – 2027 to zupełnie nowy program oparty na inwestycjach w zakresie badań naukowych, wdrażania innowacji przez europejski przemysł – w tym MŚP. Głównymi założeniami tego programu to:

  • Przeciwdziałanie zmianom klimatu (ok.35% celowego budżetu),
  • Pomoc w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju,
  • Zwiększenie unijnej konkurencyjności gospodarczej.

Najbardziej istotny jest fakt, że 70% budżetu zostanie przeznaczone dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a to oznacza, że jest o co walczyć. Wsparcie będzie kierowane na rzecz inwestycji mających przełomowe znaczenie i radykalny charakter oraz potencjał ekspansji, które są zbyt ryzykowne dla prywatnych inwestorów. Dodatkowo, dofinansowanie można uzyskać na:

  • Rozwój nowych technologii w firmie (od etapu wczesnej technologii do etapu przedkomercyjnego),
  • Dofinansowanie na innowacje (od etapu przedkomercyjnego do etapu wprowadzenia na rynek i ekspansji).

Główne obszary wsparcia w ramach Programu EUROPA HORYZONT to:

  • Przystosowanie się do zmiany klimatu, w tym do transformacji społecznej,
  • Neutralne dla klimatu i inteligentne miasta,
  • Zdrowe oceany, morza, wody przybrzeżne i śródlądowe,
  • Stan gleby oraz żywność.

Oczywiście szczegóły nie są jeszcze znane, jednak już wiadomo, że w ww. obszarach tematycznych dofinansowanie może zyskać wiele polskich firm z sektora MŚP. Warto jednak trzymać rękę na pulsie i przynajmniej z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem zacząć pracę nad wnioskiem oraz określić ramy finansowe projektu.

3.  Jak dostać dotację z Unii Europejskiej?

To jedno z najbardziej palących pytań, które powtarza się tak często jak wielu jest przedsiębiorców i naukowców, chcących ubiegać się o finansowanie lub granty. Dotychczas wszelkie informacje o Programach unijnych i finansowaniu można znaleźć tutaj:

https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/en/find-your-area i prawdopodobnie nic się nie zmieni – również na tej stronie będziemy mogli znaleźć finansowanie dla naszej firmy. Może strona nie zachęca, jednak warto mieć we własnej firmie „oko”, lub osobę, która będzie trzymać rękę na pulsie w ramach pojawiających się programów finansowania.

Dobrą wiadomością jest również fakt, że główne kryteria, które zostały wypracowane dotychczas we wszystkich Programach również nie ulegną zmianie, to znaczy:

  • Excellence (można przetłumaczyć jako „doskonałość” pomysłu. Mówiąc wprost to tutaj opisujemy innowację produktową lub procesową naszego pomysłu tak, aby udowodnić, że rozwiązanie zasługuje na finansowanie),
  • Impact (Wpływ rozwiązania na rynek, środowisko, itd.),
  • Quality of Implementation (jakość wdrożenia).

Od czego jednak rozpocząć ubieganie się o finansowanie unijne?

Warto podzielić to na etapy i zaplanować z dużym wyprzedzeniem, ponieważ podczas analizy wewnętrznych zasobów firmy może okazać się, że brak managera ds. funduszy albo eksperta z wybranej dziedziny, a to zdecydowanie może komplikować ubieganie się o finansowanie.

Poniżej zestawienie podstawowych kroków, które należy wykonać ubiegając się o dotację unijną:

KROK 1: Analiza potrzeb firmy (sprawdzasz od kwestii finansowych po produkty i zasoby ludzkie).

KROK 2: Identyfikacja możliwości zdobycia dofinansowania (wato skonsultować pomysł lub produkt jeszcze na etapie przed przystąpieniem do poszukiwania grantu. Najlepiej zgłosić się do osób, które są ekspertami w dziedzinie, w której chcesz aplikować, np. energia). Najlepiej jeśli skonsultujesz z osobami, które same oceniają wnioski unijne jako niezależni eksperci.

KROK 3: Odszukanie optymalnego funduszu, z którego można uzyskać dofinansowanie. Oczywiście możesz zrobić to sam, ale najlepiej zlecić tę pracę ekspertowi zewnętrznemu. Nie ryzykujesz wówczas, że utkniesz już na pierwszej stronie i stracisz czas.

KROK 4: Przygotowanie materiałów merytorycznych oraz wniosku unijnego wraz z niezbędnymi załącznikami i oświadczeniami. To punkt, który pochłania najwięcej – jednak dzięki solidnej pracy nad wnioskiem masz ogromne szanse na uzyskanie finasowania. Oczywiście, najlepiej jeśli masz eksperta w tej dziedzinie, który wskaże Ci najczęściej popełniane błędy przy pisaniu wniosków. Pamiętaj, że nawet najlepsza firma nie jest w stanie napisać Tobie wniosku – bez Twojego wsadu merytorycznego.

KROK 5: Otrzymanie środków finansowych na konto przedsiębiorcy.

4.  Najczęstsze błędy we wniosku – jak pisać?

O błędach we wniosku można pisać w nieskończoność, ponieważ ile wniosków tyle znalezionych błędów. Nie mniej jednak, można wyodrębnić te, które powtarzają się najczęściej. Spójrzmy najpierw na strukturę standardowych wniosków, w których wnioskujący (czyli Ty), ubiegasz się i powinieneś napisać wniosek według następujących kryteriów:

  • Excellence
  • Impact
  • Implementation

W każdym w tych kryteriów należy spełnić szereg podkryteriów, które oceniają eksperci. Oczywiście, każdy wyodrębniony Program nieco różni się podkryteriami, ale błędy są podobne.

🔵BŁĘDY W EXCELLENCE

W tym kryterium najczęściej popełnianym błędem jest niewystarczający opis innowacji. Najwięcej kłopotów przysparza przedsiębiorcom opis i odpowiedź na pytania: Jak bardzo oryginalne i innowacyjne są planowane badania lub produkt? Czy działanie przyczyni się do rozwoju firmy oraz w jakim zakresie? Jakie proponowane są metody i koncepcje rozwoju?

🔔Wskazówka: Opis innowacji warto zestawić za pomocą tzw. metody mostu. Co to znaczy? To oznacza, że należy wskazać co już obecnie funkcjonuje na rynku oraz jak Twój produkt wpisuje się w lukę rynkową – pokaż wartość dodaną. Warto zwrócić uwagę, że innowacją może być:

  • nowy lub istotnie ulepszony produktu (wyrób lub usługa),
  • nowy lub istotnie ulepszony proces,
  • nowa metoda marketingu,
  • nowa metoda organizacji w zakresie praktyk biznesowych, organizacji miejsca pracy bądź relacji ze środowiskiem zewnętrznym.

🔵BŁĘDY W IMPACT

W kryterium impact do najczęstszych błędów można zaliczyć, m.in. zbyt ogólne lub brak informacji dotyczącej docelowej grupy klientów oraz etapów wejścia na rynek. Tę część przedsiębiorcy traktują dość pobieżnie, nie wskazując wielkości rynku, na który planują sprzedaż. Dodatkowo, częstym problemem jest brak precyzyjnie wskazanej konkurencji lub po prostu jej brak.

Innym, często spotykanym błędem to niespójność założeń i celów, które są opisane w kryterium Excellence do biznes planu, który proponujesz. Należy pamiętać, że wszystkie załączone dokumenty oraz treści, opisywane w poszczególnych kryteriach, powinny być spójne. Takie wpadki zdarzają się podczas sprawdzania wniosku – zawsze coś poprawiasz, zmieniasz w jednej części, po czym okazuje się, że ta sama informacja powinna zostać zmieniona w innym kryterium.

🔵BŁĘDY  W IMPLEMENTATION

W tym kryterium jednym z najczęściej popełnianych błędów to uchybienia w części finansowej. To obszar kluczowy, aby uzyskać dofinansowanie – wszystkie informacje powinny być spójne i rzetelne. Należy również przyjrzeć się proponowanym celom oraz zadaniom z poszczególnych kamieniach milowych opisywanych w projekcie. Często zdarza się, że proponowany budżet dla wybranego zadania jest przewymiarowany lub niedoszacowany.

Kolejnym istotnym błędem to nieodpowiedni skład zespołu (np. brak właściwego specjalisty z kluczowej dziedziny dla projektu – albo brak doświadczenia w zarządzaniu projektami, a także niedostosowane zaangażowanie czasowe członka zespołu – zdarza się tak, że kierownicy zespołów są zbyt mało zaangażowani w projekt, z uwagi na inne obowiązki w firmie, lub zbyt duże zaangażowanie biorąc pod uwagę fakt pozostałych obowiązków. Należy realnie przedstawić zaangażowanie i przekonać komisję, że dana osoba jest właściwa i poradzi sobie z ilością obowiązków wynikających z grantu.

Warto również zwrócić uwagę na ryzyka w projekcie. Ten element często traktowany jest jako mało znaczący. Jednak, jeśli wskażemy czynniki ryzyka z wielu obszarów oraz  metodę radzenia sobie z nimi, dajemy dowód pełnej kontroli oraz znajomości tematu. Prezentujemy wówczas, że przewidzieliśmy wszystkie lub prawie wszystkie krytyczne sytuacje, które mogą pojawić się podczas realizacji projektu oraz fakt, że wiemy jak działać w takich sytuacjach, aby projekt zakończył się sukcesem – w tym celu określamy również poziom ryzyka.

Błędem, który dotyczy każdego z wyżej wymienionych kryteriów to pisanie zbyt ogólnie. Bardzo często pisząc wprowadzenie piszemy zbyt „szeroko” chcąc wskazać kontekst. Oczywiście dobrą praktyką jest pisanie od ogółu do szczegółu – jednak warto trzymać się wybranej dziedziny i obszaru, w którym ubiegamy się o grant. Jeśli ubiegamy się o grant np. na urządzenia usprawniające zmniejszenie zużycia energii to warto podarować sobie zadania w stylu: x% zużycia energii na świecie jest powodowane przez gazy cieplarniane itd. Tutaj należy trzymać się konkretu – lepiej jest podać ilość zużycia energii we wskazanym budownictwie np. w wybranym regionie lub regionach. Fakt, że rozporządzenia unijne wprowadzają zmiany w zakresie zapotrzebowania na energię jest powszechnie znane ekspertom oceniającym.

5.  Od czego zacząć?

Biorąc pod uwagę wskazane wcześniej błędy należy pamiętać, że to tylko wierzchołek góry lodowej. Pomyłek i uchybień jest tak wiele jak wiele jest podkryteriów w kryteriach głównych wymienionych w punkcie 4.

Oceniając kilkadziesiąt wniosków oraz biorąc pod uwagę te i inne zidentyfikowane błędy we wnioskach o dofinansowanie przydatnym do oceny i jego weryfikacji jest SYSTEM 3CYA (ang. Check Your Application). System 3CYA jest audytem unijnym, który pozwoli skutecznie sprawdzić kryteria wniosku o dofinansowanie – tuż przed jego złożeniem. Audyt pozwoli Ci zorientować się, jakie są realne możliwości Twojej firmy na uzyskanie wsparcia finansowego ze środków europejskich.

Opracowany model 3CYA pozwoli:

  • Szybko i precyzyjnie sprawdzić czy są spełnione wszystkie wymagane kryteria i podkryteria dostępu.
  • Ocenić czy kryteria punktowane – merytoryczne spełniają wymagania wniosku (model procentowy).
  • Wskazać czy projekt spełnia zasady zrównoważonego rozwoju.
  • Przygotować się do panelu ekspertów.

Poniżej, na zdjęciu możesz dowiedzieć się co zawiera wspomniany audyt unijny.

Jeśli chcesz szybko zweryfikować jakie masz szanse w ubieganiu się o finansowanie napisz w wiadomości prywatnej do dr inż. Lidii Grzegorczyk lub napisz email: contact@grzegorczyklidia.com albo kliknij w link i dowiedz się więcej: https://bit.ly/38Ltgpq